اما به تدريج به دلايلي مثل سياسي‌كاري كميسيون حقوق بشر، طي تحولاتي كميسيون منحل شد و جاي آن شوراي حقوق بشر در سال 2006 تأسيس شد. در اين شورا برخي اوقات براي دولت خاصي گزارشگر ويژه تعيين مي‌شود كه در اينجا براي ايران احمد شهيد را تعيين كرده‌اند.
اين درحالي است كه در نوع ديگر گزارش از وضعيت حقوق بشر كشورها كه به اسم UPR يا گزارشگري ادواري شناخته مي‌شود، همه دولت‌ها بايد نقاط ضعف و قوت حقوق بشري خودشان را به سازمان ملل گزارش دهند. هر گزارشي كه ارائه مي‌شود دولت‌هاي ديگر هم مي‌توانند در اجلاسي كه تشكيل مي‌شود شركت كنند و نقد خودشان را نسبت به عملكرد دولت خاصي اعلام كنند. پس از اعلام نقطه نظرات دولت‌ها و سازمان‌هاي مردم نهاد كشور ارائه‌دهنده گزارش، فهرستي از عامل‌هاي بهبود وضعيت حقوق بشر در كشور مذكور تهيه مي‌شود كه دولت آن بايد در يك دوره 4ساله آن اقدامات را به انجام برساند.
حال ممكن است شورا بخواهد بنا به دلايلي بررسي‌هاي جداگانه‌اي در برخي كشورها انجام دهد و اينجا براي برخي دولت‌ها گزارشگر ويژه تعيين مي‌شود. اين اتفاق نادر نيست ولي دولت‌ها به‌طور عموم تمايلي ندارند اطلاعات خودشان را از داخل به بيرون انتقال دهند. دولت‌هايي مثل آمريكا، انگليس، فرانسه يا بلژيك تاكنون گزارشگر ويژه دولتي نداشته‌اند. اما در مورد UPR خيلي از دولت‌هاي جهان به آمريكا تذكر مي‌دهند.
در جلسه انگلستان و حتي كشور ما هم اين اتفاق مي‌افتد و بين همه كشورها مشترك است ولي براي برخي دولت‌ها گزارشگر، سالانه گزارش تهيه مي‌كند تا زماني كه جامعه جهاني اعلام كند شبهه‌اش برطرف شده است. درحال حاضر در كشور ما علاوه بر گزارش UPR ، گزارش‌هاي سالانه احمد شهيد را نيز داريم. در مورد ايران با وجود اينكه دوره 3ساله گزارشگري ويژه به پايان رسيد مأموريت او براي سال چهارم نيز تمديد شد. مقامات كشورمان اعلام كرده‌اند كه وحشتي از حضور احمد شهيد در ايران ندارند، ضمن اينكه ما بعد از جنگ تحميلي اجازه حضور گزارشگر ويژه و بررسي از نزديك را به گزارشگر داديم. اكنون اما ايرادهايي نسبت به ارائه گزارش‌هاي سياسي از جانب احمدشهيد درباره مسائل حقوق بشري ايران وجود دارد.
يكي از نكاتي كه ايران بارها به احمدشهيد تذكر داده است اين است كه منابع خود را از ضد‌انقلاب ايران و گروه‌هاي معاند تهيه مي‌كند. تنظيم گزارش‌هاي از راه دور احمد شهيد اين فرصت را براي آن دسته از گروه‌ها فراهم آورده است كه قصد خوراك‌دهي به احمد شهيد با اهداف خاص را دارند؛ رويه‌اي كه مقامات كشورمان در عين بيان دغدغه‌ها نسبت به گزارش‌هاي احمد شهيد اتخاذ كرده‌اند به‌صورت هوشمندانه مي‌تواند به تعديل اين گزارش‌ها و درنهايت خروج ايران از اين فهرست كمك كند.
- استاد حقوق بين‌الملل
نظر شما